Нямецкі празаік Марцін фон Арндт напісаў раман пра Беларусь

 У цэнтры кнігі – беларуска-вугорская сям’я з досыць разгалінаваным генеалагічным дрэвам і неўпарадкаванымі сэксуальнымі сувязямі. Беларусь вачыма галоўнага героя Васіля гэта: глухая правінцыя з мужчынамі-алкаголікамі і жанчынамі, што любяць гуляць у карты; вывучэньне роднай мовы як замежнай; кпіны з прэзідэнта, які "па волі Ўсявышняга ўзяў усё кепскае з сацыялізму і капіталізму, старанна зьмяшаў і назваў гэта Беларусьсю”; безвыніковыя спрэчкі “тутэйшых” з сябрамі-апазіцыянерамі; адсутнасьць плянаў і перспектываў.

Як даводзіць сам аўтар, жыцьцёвая пазіцыя Васіля, ягоныя стома і расчараваньне, уласьцівыя многім маладым мужчынам з розных краінаў Усходняй Еўропы. Сам аўтар нарадзіўся ў Вугоршчыне, а ў Беларусі быў двойчы. Напачатку 90-х краіна ўразіла Марціна фон Арндта атмасфэрай эйфарыі – ён наведаў Беларусь, якая толькі што атрымала незалежнасьць, разам са сваім музычным гуртом. Другім разам літаратар завітаў да нас у 2008 годзе, і ізноў быў шакаваны – на гэты раз тым, што не пазнаў краіну. Тады Марцін меў стасункі ня толькі з беларускімі апазіцыянерамі, але і са спэцслужбамі РБ, якія зьвярнуліся да яго наўпрост на роднай мове, кораценька, бяз ціску, паведаміўшы, што ведаюць, хто ён і адкуль.

Штуршком да напісаньня кнігі стала фраза, пачутая ад беларуса. Малады апазіцыянер, які знаёміў Марціна з Менскам, прамовіў мімаходзь: “А вось гэта -- месца, дзе нас перыядычна зьбіваць пасьля выбараў”. Мартын на ўсё жыцьцё запомніў словы свайго беларускага сябры і інтанацыю, з якой яны былі прамоўлены.

Нямецкія крытыкі станоўча адгукнуліся на раман “Кастрычніцкая плошча”: яны палічылі ўдалым спалучэньне камічнага і трагічнага, а таксама адзначылі выдатны палітычны складнік і трывалы дэтэктыўны сюжэт кнігі.

Тое, што для замежнікаў ёсьць цікавая сучасная літаратура, для беларусаў – штодзённая гаркавая рэчаіснасьць.