Сёння – 110 гадоў з дня нараджэння Паўлюка Труса

Нарадзіўся 6 траўня 1904 года ў вёсцы Нізок Уздзенскага раёна Мінскай вобласці ў сялянскай сям'і. У 1923 г. скончыў Уздзенскую сямігодку, у 1927 г. – Мінскі беларускі педагагічны тэхнікум.

Працаваў у рэдакцыі гомельскай газеты «Палеская праўда» (1927-1928), вучыўся на літаратурна-лінгвістычным аддзяленні педагагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (1928-1929). Быў сябрам літаратурнага аб'яднання «Маладняк».

З першымі творамі выступіў у друку ў 1923 г. У той час друкаваў свае вершы ў газетах “Беларуская вёска”, “Звязда”, “Савецкая Беларусь” і ў часопісе “Маладняк”. Пры жыцці паэта выйшлі з друку два зборнікі: “Вершы” (1925) і “Ветры буйныя”(1927).

Пазней выйшлі зборнікі паэзіі Збор твораў (1934), «Творы» (1935), кнігі Выбраных твораў (1931, 1940, 1941, 1946, 1949, 1953, 1958, 1967, 1977, 1979), «Новай квадры настаў маладзік» (вершы і паэмы, 1984). Для дзяцей выдадзена кніга паэзіі «Падаюць сняжынкі» (1983).

30 жніўня 1929 года ў поўным творчым росквіце Паўлюк Трус, захварэўшы на брушны тыф, памёр.

Даследчык беларускай літаратуры пачатку XX ст., архівіст Віктар Жыбуль зусім нядаўна знайшоў унікальны ліст, датаваны 1925 годам і адрасаваны Паўлюку Трусу адной вясковай дзяўчынай, прыхільніцай паэта. Прачытаць ліст можна тут. Ён публікуецца ўпершыню.

Паўлюк Трус

У Купальскую ноч

У купальскую ноч

над прасторамi вод

цалавалiся явар з калiнаю.

Як драмалi палi,

засынаў небасвод, -

я спаткаўся з чароўнай дзяўчынаю...

Як драмалі палі,

а ў палях ды туман,

ой, туман-малачай серабрысты

жыта рунь паліваў

і кудзеліў твой стан, -

мы ступалі далінай імглістай.

А ў даліне ў цішы

чырвань-кветкі цвілі,

ты вяночкі пляла прамяністыя.

Залаціўся агнём

золак ранні ўдалі,

як мінулі даліну імглістую.

І пайшлі,

             і пайшлі

мы на вольны прасцяг,

у прасторы палёў сінявокія.

Толькі спевы дзяўчат,

ой, ды спевы жыцця

усплывалі

                далёка,

                          далёка…

Не развесісты гай

гаманіў пад гарой,

не зязюля ў гаі кукавала, -

у купальскую ноч

пры спатканні з табой

ты аб шчасці з запалам спявала.

1925

Па матэрыялах інтэрнэту