Навіны

Яе стваральніцы — мастачка Марта Герашчанка і пісьменніца Вольга Гапеева — прэзентавалі кнігу для дзяцей “Сумны суп”, якая ўжо выйшла, і распавялі пра выданне “Дзве авечкі”, што хутка пабачыць свет. Праект ажыццёўлены ў межах грамадскай культурніцкай кампаніі “Будзьма беларусамі!” і пры падтрымцы Саюза беларускіх пісьменнікаў.

Прыемна ўразіла багатая праграма вернісажа, у межах якога адбыліся круглы стол і публічнае абмеркаванне пра сучасную беларускую літаратуру для дзяцей, паказ двух буктрэйлераў, сэт ад Улада Бубена і музычнага праекта AORTHА. Непрыемна ўразіла малая колькасць наведнікаў — а ці сапраўды шырокая публіка не цікавіцца чытаннем і кнігамі для дзяцей?

 

Злева направа: Вера Бурлак (Джэці), Марта Герашчанка, Вольга Гапеева, Максім Жбанкоў 

У “Несур’ёзнай размове пра сур’ёзную літаратуру” ўзялі ўдзел Вольга Гапеева і Марта Герашчанка, а таксама аўтарка, даследчыца дзіцячай літаратуры, кандыдатка філалагічных навук Вера Бурлак (Джэці).

Мадэратарам гутаркі выступіў культурны аналітык, даследчык, кандыдат філасофскіх навук Максім Жбанкоў.

 

Для пачатку ўдзельнікі дыскусіі пагадзіліся з Вольгай Гапеевай у тым, што для таго, каб пісаць для дзяцей, не абавязкова быць мамай або татам — дастаткова самому ўспомніць той час, калі ты быў дзіцёнкам, так бы мовіць, знайсці ў сабе дзіцячае ўспрыманне свету.

Вера Бурлак у сувязі з гэтым адзначыла, што процьма таленавітых аўтараў выдатна пісалі для дарослых, але няўдачна для дзяцей, як, напрыклад, знакаміты Аляксандр Блок, а вось Данііл Хармс і Карней Чукоўскі, будучы ў сталым веку, умелі і маглі напісаць для дзяцей так, каб маленькія чытачы захапляліся. І ўсё дзякуючы ўменню “захаваць у сваёй душы ўнутранага дзіцёнка”.

Мастачка, мульціплікатарка, ілюстратарка Марта Герашчанка прызналася, што “тэсціруе” свае малюнкі на дзетках: у працэсе падрыхтоўкі кнігі Марта паказвае свае работы малым, і тыя выказваюць свае ўражанні. З улікам гэтых ацэнак і нараджаюцца ілюстрацыі да кніг.

У чым сутнасць працы мастака, калі ён малюе для дзіцячай кнігі?

Марта мяркуе, што вельмі важна, каб ілюстрацыі выяўлялі канкрэтны рэчыўны свет, прадметы і з’явы, якія зразумелыя і блізкія дзіцяці (асабліва калі мы кажам пра дашкольнікаў і малодшых школьнікаў).

Ці ёсць забароненыя тэмы, на якія нельга пісаць для дзяцей?

Удзельнікі дыскусіі прыйшлі да высновы, што не сталі б пісаць пра каханне, геапалітыку, вайну. А пра такія паняцці, як жыццё і смерць, на погляд аўтараў, пісаць хоць і складана, але можна.

У чым спецыфіка літаратуры для дзяцей, выдаванай у савецкі перыяд?

Творчасць для дзяцей, з аднаго боку, дазваляла савецкім пісьменнікам адысці ад цэнзураванасці і дазволіць сабе эксперыменты, немагчымыя ў работах, адрасаваных дарослым, адзначыла Вера Бурлак. Але з іншага боку, дадала Вольга Гапеева, уся дзіцячая літаратура таго перыяду была скрозь дыдактычнай і безапеляцыйна і строга імкнулася выхоўваць “правільных” савецкіх грамадзян.

Але, як мы разумеем, “правільнасць” бывае розная. І нават перакладныя творы, такія, як казкі пра Пінокіа (Бураціна) або пра Карлсана, у расійскім варыянце гублялі сваю праблемнасць і станавіліся “стэрыльна-выхаваўчымі”, не пакідаючы малым прасторы для самастойнага мыслення і развіцця.

Дыскусія плаўна перайшла ў прагляд двух буктрэйлераў. Першы з іх, да кнігі “Сумны суп”, паспеў ужо атрымаць дыплом за 3-е месца ў намінацыі “Інтэрактыўная рэклама” Пятага фестывалю беларускамоўнай рэкламы і камунікацыі AD.NAK! А другі буктрэйлер, “Дзве авечкі”, зусім “свежаспечаны”, і наведнікі вернісажа пабачылі яго фактычна першымі.

Найбольш актыўныя гледачы, якія ўдзельнічалі ў сустрэчы і задавалі пытанні Вользе Гапеевай і Марце Герашчанка, атрымалі прызы ад кампаніі "Будзьма беларусамі!".

Добрая навіна: тыя, хто не паспеў пабываць на вернісажы, змогуць наведаць выставу да 18 кастрычніка, а 20 і 21 верасня арганізатары запрашаюць на ворк-шопы, прысвечаныя дзіцячаму інтэрактыўнаму кніжнаму малюнку.

Тэкст і фота: Віка Трэнас, для lit-bel.org

[TypeError] 
count(): Argument #1 ($value) must be of type Countable|array, bool given (0)
/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/bitrix/news.detail/.default/template.php:50
#0: include
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790
#1: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885
#2: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784
#3: CBitrixComponent->showComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724
#4: CBitrixComponent->includeComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news.detail/component.php:515
#5: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615
#6: CBitrixComponent->__includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692
#7: CBitrixComponent->includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195
#8: CAllMain->IncludeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/detail.php:16
#9: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790
#10: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885
#11: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784
#12: CBitrixComponent->showComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724
#13: CBitrixComponent->includeComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news/component.php:336
#14: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615
#15: CBitrixComponent->__includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692
#16: CBitrixComponent->includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195
#17: CAllMain->IncludeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/news/index.php:107
#18: include_once(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/include/urlrewrite.php:184
#19: include_once(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/urlrewrite.php:2
----------