Навіны

Прарок

Сярод маны, сярод насмешкаў,
Знак нейкі тулячы к грудзям,
Ішоў прарок пясчанай сцежкай
З навукай новаю к людзям.

Праціўны вецер лез у вочы
I плачам пеў, як дзіцянё,
Звяр'ё зубамі йграла ўночы,
Днём выла ў небе груганнё.

А ён, не знаючы граніцаў,
Ішоў, хістаючысь наўслонь;
Агонь біў толькі з-пад зраніцаў,
Вялікіх праўд святы агонь.

Душа палала дзіўным жарам,
Бы з зораў выснутая ніць,
Што свет магла б сваім пажарам
Абвіць і к сонцу ўваскрасіць.

Ужо з сваім аклічным словам
Прарок далёка быў вядом,
Народу шмат збудзіў к дням новым,
Даў славу братнюю братом.

Аж так дасяг – аквечан хвалай –
Зямлі забранай сумных хат,
Дзе царства цемры панавала,
Дзе сілу ўзяў над катам кат.

Народ змарнеўшы таго краю
Свайго нат імені не знаў,
Як непатрэбшчына якая,
Гібеў на свеце і канаў.

Галовы людзі пахіліўшы,
Зямлю капалі, як краты,
Ўтапіўшы ў мёртвай ночнай цішы
Усе жаданні яснаты.

Прарок – пасол святла – ў загону
Людзей убачыўшы такім,
Маячыць стаў ім, як шалёны,
Прарочым голасам сваім:

«Паўстаньце, рабскія натуры,
Пакіньце свой адвечны сон,
Загаманіце віхрам, бурай,
Каб ажна дрогнуў ваш палон!

Глядзіце: прадзедавы косці
Ў зямлю калісь за вас ляглі,
А вы, як збэшчаныя госці,
Пракляццем сталі той зямлі.

Дзе вашы песні жыватворны?
Дзе ў вас прарокі й дудары,
Што над пагібельнасцяй чорнай
Віталі б полымем зары?

Забылі ўсё, згубілі долю,
Змяшалі славы цвет з гразёй
I запрадаліся ў няволю,
З душой і скурай счэзлі ў ёй.

Пара у рукі браць паходні,
Ўставаць, ісці, ноч рассвятляць!
Бо што не возьмеце сягоння,
Таго і заўтра вам не ўзяць.

Назло крывавым перашкодам
Скідайце ёрмы, клічце сход,
I дайце знаць другім народам,
Які вы сільны йшчэ народ!

За мной, за мной, забраны людзе!
Я добрай доляй послан к вам
I знаю, што было, што будзе,
I вас у крыўды не аддам».

Так гаварыў і з рабства клікаў
Людзей на волю той прарок,
Ждучы з трывогаю вялікай
Ад іх адказу неўнарок.

А людзі, глянуўшы на сонца,
Адказ казалі грамадой:
– Па колькі ж нам дасі чырвонцаў,
Калі мы пойдзем за табой?

Хто ты гэткі?

Хто ты гэткі?
       —  Свой, тутэйшы.
Чаго хочаш?
       —  Долі лепшай.
Якой долі?
       —  Хлеба, солі.
А што болей?
       —  Зямлі, волі.
Дзе радзіўся?
       —  Ў сваёй вёсцы.
Дзе хрысціўся?
       —  Пры дарожцы.
Чым асвенчан?
       —  Кроўю, потам.
Чым быць хочаш?
       —  Не быць скотам.


"Нашай ніве"

Не загаснуць зоркі ў небе,
     Покі неба будзе, —
Не загіне край забраны,
     Покі будуць людзі.

Ночка цёмная на свеце
     Вечна не начуе,
Зерне, кінутае ў ніву,
     Ўсходзіць ды красуе.

Наша зерне — нашы думкі —
     Не загінуць свету, —
Бліснуць краскай непаблеклай
     Вечных агняцветаў.

З добрых думак, што мы кінем
     На сваім дзірване,
Будзе ўнукам нашым жніва —
     Доля, панаванне.

Беларускаю рукою
     Светлай праўды сіла
Славу лепшую напіша
     Бацькаўшчыне мілай.

Зацвіце яна, як сонца
     Пасля непагоды,
У роўнай волі, ў роўным стане
     Між усіх народаў.

Не загіне край забраны,
     Покі жывы людзі, —
Не загаснуць зоркі ў небе,
     Покі неба будзе!

Як спытаюцца нас

Прыйдуць людзі з Усходу,
Прыйдуць з Захаду людзі
       I спытаюцца нас:
«Скуль, якога вы роду?
Дзе зямля ваша будзе,
       Дзе айчызна у вас?»

Мы ля плоту, пад плотам
Паглядзім, пашукаем,
       Які даць тут адказ,
I адкажам: «Э, што там...
Мусіць, бабскім звычаем
       Збегла ўпрочкі на час».

Мая малітва

Ва ўсяку мінуту, ва ўсякай патрэбе,
І ў полі шырокім, і ў вузенькай хатцы
Малюся я гэтаму сонцу на небе
   І зоркам, што ночкай мігцяцца.
 
Малюся свабоднаму ветру – віхуры,
Што лётае птушкай ад краю да краю,
І пасвіць у высях панурыя буры,
   І ў комінах песні іграе.
 
Малюся агню я, што сее пажары,
Як стане пара, па нязмераным свеце,
Наводзячы жудасць вялікаю карай,
   Пужаючы старцаў і дзеці.
 
Малюся жывучай вадзіцы – разводдзю,
Ў дзень ясны бліскучай, а страшнай уночы,
Што, нівы палошчучы, йдзе, не праходзе
   І хаты, і чоўны друзгоча.
 
Малюся я небу, зямлі і прастору,
Магутнаму богу – ўсясвету малюся,
Ва ўсякай прыгодзе, ва ўсякую пору
   За родны загон Беларусі.


Знямога

Плача сонца маладое
Над планетай над старою,
      Іскры сыплюцца цурком,
Што не тымі пуцінамі
Ходзяць леты за лятамі
      Ў вечным зладзе з курганом.

Безнадзейна, бестрывожна,
Ціха, зважна, асцярожна
      Хаос гнёзды ўе свае, —
Вара зелле-калатуху,
Пое, зводзе князя-духа,
      Перадыху не дае.

Світы, захады крыляцца,
На адной таўкуцца кладцы,
      Цемра вабе згубным дном;
Плача сонца маладое
Над планетай над старою,
      Іскры сыплюцца цурком.

Чорны бог

У караўніцах амшалых
     З галавы да ног,
З дзікіх багнаў, перавалаў
     Выбрыў чорны бог.

Вызваў пошасці, начніцы,
     Цемрай зазіяў;
Тушыць новыя мглавіцы,
     Тушыць новы з'яў.

Ногці смоллю разлапушыў,
     Ногці-верады,
З гікам пудлівыя душы
     Гоніць дзе-куды.

Цемравіца, суталока
     Зверзлася ў адно,
Лезе звага, ненарока
     Ўсё на дно, на дно.

З каршунамі, з курганамі
     Занялася прыць, —
Чорны бог заняўся пламем,
     Чорны бог гарыць.

Паланейся, развугляйся,
     Змейны чорны бог, —
Ты йшчэ з белым не зраўняўся,
     Ты яго не змог!..

[TypeError] 
count(): Argument #1 ($value) must be of type Countable|array, bool given (0)
/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/bitrix/news.detail/.default/template.php:50
#0: include
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790
#1: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885
#2: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784
#3: CBitrixComponent->showComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724
#4: CBitrixComponent->includeComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news.detail/component.php:515
#5: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615
#6: CBitrixComponent->__includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692
#7: CBitrixComponent->includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195
#8: CAllMain->IncludeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/detail.php:16
#9: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790
#10: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885
#11: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784
#12: CBitrixComponent->showComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724
#13: CBitrixComponent->includeComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news/component.php:336
#14: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615
#15: CBitrixComponent->__includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692
#16: CBitrixComponent->includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195
#17: CAllMain->IncludeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/news/index.php:107
#18: include_once(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/include/urlrewrite.php:184
#19: include_once(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/urlrewrite.php:2
----------