Навіны

Сёння мы ўзгадваем самыя трагічныя падзеі 20 стагоддзя для беларускай культуры і літаратуры – массавае забойства лепшых творцаў, непапраўную страту для краіны, калі было фізічна знішчана цэлае пакаленне нацыянальнай эліты.

Расстрэ́л 29 кастры́чніка 1937 году ўвайшоў у гісторыю як («чо́рная ноч»). У гэты дзень адбылося знішчэнне больш 100 прадстаўнікоў беларускай інтэлектуальнай эліты — выбітных дзеячоў культуры, мастацтва і навукі, а таксама грамадзкіх дзеячоў тагачаснай БССР. Забойствы адбываліся ў ноч з 29 на 30 кастрычніка 1937 году ў сутарэннях менскай унутранай турмы НКВД («амэрыканкі»).

У ліку расстраляных у тую ноч былі 22 беларускія пісьменнікі.

У тыя гады забівалі не толькі аўтараў, знішчалася сама беларуская літаратура. За 3 месяцы да расстрэлу, 1 жніўня 1937 г. ва ўнутраным двары Менскай турмы НКУС БССР спалілі некалькі дзясяткаў тысячаў рукапісаў ненадрукаваных твораў тых пісьменьнікаў, што не прайшлі цэнзуру.

Менавіта ў гэтыя цёмныя дні рэпрэсіі, якія чыніла кіраўніцтва СССР у тыя гады па ўсёй краіне, дасягнулі ў Беларусі свайго піку, бо з 4 сакавіка 1937 г. да 22 траўня 1938 г. (444 дні) на Беларусі было рэпрэсавана каля 100 тысячаў чалавек (у сярэднім за ноч арыштоўвалі 230 чалавек).

У папярэднія гады Саюз беларускіх пісьменнікаў неаднаразова станавіўся арганізатарам вечарынаў прысвечаных памяці творцаў-ахвяраў сталінскіх рэпрэсій. У апошнія гады вялікая колькасць грамадскіх ініцыятываў і простых грамадзянаў далучылася да чыну памяці закатаваных і знішчаных дзеячоў беларусай культуры – “Ноч расстраляных паэтаў” стала прыкметнай з’явай ў гадавым календары векапомных падзей айчыннай гісторыі і цяпер штогод адбываецца ў Курапатах у выглядзе паэтычных чытаньняў і памінальнай імшы па загінулых.

Ня гледзячы на тое, што бальшыня рэпрэсаваных у тыя гады была пасля амніставаная, дзяржава па-ранейшаму замоўчвае праўду пра цёмныя гады рэпрэсій, не прызнае месцы массавых растрэлаў датычнымі да злачыннай дзейнайнасці НКУС і працягвае ігнараваць імёны забітых дзеячоў культуры.



Прэс-служба ГА "Саюз беларускіх пісьменнікаў", фотаздымак "TUT.BY"
[TypeError] 
count(): Argument #1 ($value) must be of type Countable|array, bool given (0)
/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/bitrix/news.detail/.default/template.php:50
#0: include
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790
#1: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885
#2: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784
#3: CBitrixComponent->showComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724
#4: CBitrixComponent->includeComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news.detail/component.php:515
#5: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615
#6: CBitrixComponent->__includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692
#7: CBitrixComponent->includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195
#8: CAllMain->IncludeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/detail.php:16
#9: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790
#10: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885
#11: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784
#12: CBitrixComponent->showComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724
#13: CBitrixComponent->includeComponentTemplate
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news/component.php:336
#14: include(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615
#15: CBitrixComponent->__includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692
#16: CBitrixComponent->includeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195
#17: CAllMain->IncludeComponent
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/news/index.php:107
#18: include_once(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/include/urlrewrite.php:184
#19: include_once(string)
	/mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/urlrewrite.php:2
----------