Навіны
Дата публікацыі: 29.10.2020
4756
Сёння мы ўзгадваем самыя трагічныя падзеі 20 стагоддзя для беларускай культуры і літаратуры – массавае забойства лепшых творцаў, непапраўную страту для краіны, калі было фізічна знішчана цэлае пакаленне нацыянальнай эліты.
Расстрэ́л 29 кастры́чніка 1937 году ўвайшоў у гісторыю як («чо́рная ноч»). У гэты дзень адбылося знішчэнне больш 100 прадстаўнікоў беларускай інтэлектуальнай эліты — выбітных дзеячоў культуры, мастацтва і навукі, а таксама грамадзкіх дзеячоў тагачаснай БССР. Забойствы адбываліся ў ноч з 29 на 30 кастрычніка 1937 году ў сутарэннях менскай унутранай турмы НКВД («амэрыканкі»).
У ліку расстраляных у тую ноч былі 22 беларускія пісьменнікі.
У тыя гады забівалі не толькі аўтараў, знішчалася сама беларуская літаратура. За 3 месяцы да расстрэлу, 1 жніўня 1937 г. ва ўнутраным двары Менскай турмы НКУС БССР спалілі некалькі дзясяткаў тысячаў рукапісаў ненадрукаваных твораў тых пісьменьнікаў, што не прайшлі цэнзуру.
Менавіта ў гэтыя цёмныя дні рэпрэсіі, якія чыніла кіраўніцтва СССР у тыя гады па ўсёй краіне, дасягнулі ў Беларусі свайго піку, бо з 4 сакавіка 1937 г. да 22 траўня 1938 г. (444 дні) на Беларусі было рэпрэсавана каля 100 тысячаў чалавек (у сярэднім за ноч арыштоўвалі 230 чалавек).
У папярэднія гады Саюз беларускіх пісьменнікаў неаднаразова станавіўся арганізатарам вечарынаў прысвечаных памяці творцаў-ахвяраў сталінскіх рэпрэсій. У апошнія гады вялікая колькасць грамадскіх ініцыятываў і простых грамадзянаў далучылася да чыну памяці закатаваных і знішчаных дзеячоў беларусай культуры – “Ноч расстраляных паэтаў” стала прыкметнай з’явай ў гадавым календары векапомных падзей айчыннай гісторыі і цяпер штогод адбываецца ў Курапатах у выглядзе паэтычных чытаньняў і памінальнай імшы па загінулых.
Ня гледзячы на тое, што бальшыня рэпрэсаваных у тыя гады была пасля амніставаная, дзяржава па-ранейшаму замоўчвае праўду пра цёмныя гады рэпрэсій, не прызнае месцы массавых растрэлаў датычнымі да злачыннай дзейнайнасці НКУС і працягвае ігнараваць імёны забітых дзеячоў культуры.
Прэс-служба ГА "Саюз беларускіх пісьменнікаў", фотаздымак "TUT.BY"
[TypeError] count(): Argument #1 ($value) must be of type Countable|array, bool given (0) /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/bitrix/news.detail/.default/template.php:50 #0: include /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790 #1: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885 #2: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784 #3: CBitrixComponent->showComponentTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724 #4: CBitrixComponent->includeComponentTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news.detail/component.php:515 #5: include(string) /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615 #6: CBitrixComponent->__includeComponent /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692 #7: CBitrixComponent->includeComponent /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195 #8: CAllMain->IncludeComponent /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/templates/ibwm/components/bitrix/news/news/detail.php:16 #9: include(string) /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:790 #10: CBitrixComponentTemplate->__IncludePHPTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component_template.php:885 #11: CBitrixComponentTemplate->IncludeTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:784 #12: CBitrixComponent->showComponentTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:724 #13: CBitrixComponent->includeComponentTemplate /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/components/bitrix/news/component.php:336 #14: include(string) /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:615 #15: CBitrixComponent->__includeComponent /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/component.php:692 #16: CBitrixComponent->includeComponent /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/classes/general/main.php:1195 #17: CAllMain->IncludeComponent /mnt/extra_volume/ibwm/www/news/index.php:107 #18: include_once(string) /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/modules/main/include/urlrewrite.php:184 #19: include_once(string) /mnt/extra_volume/ibwm/www/bitrix/urlrewrite.php:2 ----------